Tieners met opgeruimde kamers, het bestaat. Heb je er zo eentje in huis, wees dan erg dankbaar, want vaak is het ook de vuilste kamer in huis. De kamer waarvan je de deur liever niet opent. De kamer waarvan de geur je van ver tegemoetkomt.
Ga je er toch binnen dan begint een avonturentocht over vuile en propere kleren (door elkaar natuurlijk), notities, krabbels en tekeningen, oorstokjes, halve cursussen, lege borden (ondanks eetverbod op de kamer), kabeltjes en allerlei gadgets.
Naast de strijd tussen ouders en tieners over schermtijd en uitgaan, is er eentje die universeel is: de strijd om de opgeruimde kamer.
Soms gebeurt het dat een moedige ouder zich wapent met stofzuiger en schoonmaakmiddelen, en de kamer opnieuw schoon krijgt. Maar het resultaat is helaas maar van korte duur. En je intrede in het heiligdom van uw tiener wordt je vaak niet in dank afgenomen.
Hoe kan je er toch voor zorgen dat die kamer geen zwijnenstal wordt? Met deze tips kan je de chaos beperken.
Rommel is voor iedereen verschillend.
Het is belangrijk om te weten dat jouw tiener duidelijk minder last heeft van de rommel dan jij. Of toch niet bewust. Uitspraken als 'dit is toch niet fijn' of 'je zal blij zijn als het opgeruimd is' helpen dus niet. De beloning voor het opruimen komt voor hen niet uit het 'fijne' gevoel na het opruimen.
Een tienerbrein werkt ook nog niet als een volwassene. De gevolgen van hun eigen rommel en chaos beseffen ze vaak nog niet.
Belonen werkt.
Een tiener zal dus niet uit zichzelf gaan opruimen, maar zal het doen omdat het moét. Toch kan je die motivatie aanwakkeren. Of het nu gaat om kleine kinderen, tieners of volwassenen: een beloning na een vervelende taak kan een erg goede motivator zijn. Zo'n beloning kan gaan om een uitstap, lekker eten, zakgeld, ... Het is natuurlijk de bedoeling dat de kamer regelmatig wordt opgeruimd. Een spectaculaire beloning is dan ook minder aan te raden, tenzij het gaat om een erg grondige opruim- en poetsbeurt. Een zakcent of aflevering van een serie kijken, is dan haalbaarder.
Inspraak vormt afspraak
Spreek samen met je tiener af hoe vaak er opgeruimd wordt en wat opruimen betekent. Moet er ook gepoetst worden of is stofzuigen voldoende? Moet ook de binnenkant van de kast opgeruimd worden of is een lege vloer voldoende?
Ga er niet van uit dat je kind weet wat je bedoelt met opruimen. Hou ook rekening met de capaciteiten van jouw kind: een ordelijker kind kan de lat hoger leggen dan een kind met ad(h)d bijvoorbeeld.
Geef je tiener daarom inspraak, en luister goed. Doe misschien wat water bij je wijn. Het is beter dat er iets gebeurt, dan dat de lat te hoog ligt en dat het niet gebeurt.
Op die manier wordt opruimen niet enkel iets wat moet, maar ook iets waar je tiener zelf aan kon mee beslissen. Zo zorg je er ook voor dat er niet telkens een discussie ontstaat.
Spreek ook samen af wat er gebeurt als de afspraak niet wordt nageleefd. Ook daar kan je je tiener inspraak geven en dus ook de verantwoordelijkheid om de gemaakte afspraken na te leven.
Hulpmiddeltjes
Hoe je het ook draait of keert, met of zonder beloning, opruimen blijft voor vele tieners - en volwassenen - een erg vervelende taak. Iets wat dus ook gemakkelijk wordt uitgesteld of waarbij we snel worden afgeleid door leukere / interessantere dingen.
Schakel dan hulpmiddeltjes in om het opruimen aangenamer of vlotter te doen verlopen:
Zet een leuk muziekje of podcast op.
Gebruik de pomodoro-techniek: 25 minuten opruimen, 5 minuten pauze. Een handige app hiervoor is Focus Timer (Apple) of Focus To Do (Android) waarbij je echt je tijd ziet minderen en de druk verhoogd wordt (zeker handig voor personen met ADHD / ASS)
Doe het samen: zien opruimen, doet opruimen. Ga zelf ook aan de slag terwijl jouw tiener zijn/haar kamer aanpakt.
Kleine stapjes: het is goed mogelijk dat de hele kamer opruimen voor je tiener te veel is. Je kan de kamer dan verdelen in kleinere opruimtaken: de ene week het bureau, de andere week de kast, enz.
Duidelijk en handig opbergsysteem
Het is natuurlijk moeilijk opruimen als je tiener niet voldoende, of geen praktische opbergruimte heeft. Zorg voor een degelijke kast met legplanken waar kledij en schoolboeken een plaats krijgen. Voorzie mandjes om kledij soort per soort te bewaren. Zo voorkom je dat stapels kledij omvervallen en houden ze overzicht op hoeveel en welke kledij ze hebben. Daardoor kunnen ze ook bewuster kopen.
Ook labelen helpt, als jouw tiener dit ok vindt.
Geef het voorbeeld
Je kan niet vragen aan je tieners om hun kamer opgeruimd te houden, als je zelf niet het goede voorbeeld geef. Ruim ook jouw spullen op en geef alles een vaste, duidelijke plaats. Zo zien ze dat opruimen niet lang hoeft te duren en dat het fijn is om je spullen gewoon te kunnen vinden zonder te moeten zoeken.
Stapel niet alle kasten en kamers vol, maar begrens je opbergruimtes. Zo leer je je kinderen dat je niet alles kan bewaren en dat er af en toe wat spullen weg moeten.
Zorg voor overzicht op wat je hebt en koop minder en bewuster. Dat is het mooiste voorbeeld en geschenk dat je hen kan geven. Want zij moeten het nog langer met deze wereldbol doen.
Met deze tips leer je je tiener dat opruimen erbij hoort. Dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn of haar spullen en dat we bewuster moeten omgaan met wat we hebben en kopen.
Hulp bij het opzetten van een opbergsysteem? Schakel een opruimcoach in.
